Μέσα σε ένα μαγευτικό περιβάλλον, στο δρόμο προς το Λυχνό και αρκετά κοντά στην Υπάτη, συναντάμε την Ιερά Μονή Αγάθωνος, σε υψόμετρο 553 μέτρα στην πλαγιά του όρους «Οίτη». Κτισμένη τον 14ο-15ο αιώνα αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα βυζαντινής τεχνοτροπίας. Η προφορική παράδοση αναφέρει πως το παλιό Μοναστήρι, που ασκήτευε ο Όσιος Αγάθωνας και βρισκόταν στα όρια των γειτονικών χωριών Λυχνού και Καστανιάς, έπαθε καθίζηση και η εικόνα της Παναγίας εξαφανίστηκε, για να βρεθεί σε φωτόλουστη σπηλιά και εκεί, κοντά στη σημερινή του θέση, να χτίσει ο Όσιος το μοναστήρι τον 14ο με 15ο αιώνα. Ακόμη και σήμερα οι κάτοικοι των γύρω χωριών και κυρίως αυτοί του κοντινού Λυχνού μιλούν για την ύπαρξη «στα παλιά χρόνια» μοναστηριού στο νοτιοδυτικό μέρος του χωριού σε κοντινή θέση, που καλείται «Παλιομονάστηρο». Στο μοναστήρι αυτό, πάντοτε σύμφωνα με την παράδοση, ασκήτευε ο μοναχός Αγάθωνας, άγνωστο πότε. Η Μονή μετά το θάνατο του Οσίου Αγάθωνα ονομάστηκε από τους μοναχούς, μονή του Αγάθωνα. Ακολουθώντας τις καταστροφές από τους κατά καιρούς επιδρομείς στην περιοχή της Υπάτης, η Ιερά Μονή Αγάθωνος υπέστη και αυτή καταστροφές, με κυριότερη το 1822 από τον Δράμαλη, που πυρπόλησε το καθολικό. Ι.Μ. Αγάθωνος. Διασώζονται στη Μονή πολλά πολύτιμα κειμήλια και τίμια λείψανα. Τα ιερά κειμήλια, που υπάρχουν σήμερα στο Μουσείο της Μονής, είναι πολλά και ενδιαφέροντα. Δεκάδες σταυροί, ιερά σκεύη, αρτοφόρια, άγια λείψανα, ιερές εικόνες, άμφια, κώδικες, βιβλία, συλλέχθηκαν από τους ναούς και τις διαλυμένες μονές της περιοχής από τον Ηγούμενο Γερμανό Δημάκο και μ’ αυτό τον τρόπο διασώθηκαν από τους αρχαιοκάπηλους. Το πιο παλαιό βιβλίο της βιβλιοθήκης είναι ένα σύγγραμμα του Ιουστίνου, Φιλοσόφου και Μάρτυρα, του 1551. Είναι δωρεά του Επισκόπου Ζητουνίου, Φιλόθεου προς τη Μονή. Σε πολλά λειτουργικά βιβλία της Μονής υπάρχουν ενδιαφέρουσες ενθυμήσεις Ηγουμένων και Μοναχών, οι οποίες έχουν μεγάλη ιστορική αξία για τη ζωή της Μονής και των γύρω χωριών. Η προσφορά της Μονής στους χρόνους της επανάστασης του 1821 είναι πολύ μεγάλη. Για την επιτυχία του αγώνα διέθεσε και τους ιδίους τους μοναχούς της, οι οποίοι συστρατεύτηκαν με τους αγωνιστές του Πατρατζικιώτη οπλαρχηγού, Μήτσου Κοντογιάννη. Στη Μονή γίνονταν τακτικές συγκεντρώσεις επί δεκαετίες, ηγούμενος της Μονής διατέλεσε ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος, ο θρυλικός αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, ο "παπα-Ανυπόμονος", ο στενός συνεργάτης του Άρη Βελουχιώτη.Σήμερα στο χώρο της Ιεράς Μονής, αλλά και στο ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο, ο επισκέπτης έχει την χαρά, όχι μόνο να απολαύσει τη φύση, αλλά και να βιώσει έντονα το θρησκευτικό συναίσθημα και να νιώσει την προσπάθεια, που έγινε στο πέρασμα του χρόνου για την προστασία και τη διαφύλαξη της Εθνικής Συνείδησης. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει τον μοναδικό βιότοπο με τα παγώνια, τους φασιανούς, τις πέρδικες, τις πάπιες και διάφορα αλλά είδη πτηνών. Έχει τη χαρά να δει ελάφια, φασιανούς, αγριοπρόβατα και πέρδικες σε έναν ειδικό χώρο 1.200 περίπου στρεμμάτων, που αποτελεί και το Εκτροφείο της Ιεράς Μονής Αγάθωνος. Έχει, επίσης, τη δυνατότητα να επισκεφτεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, στις αίθουσες του οποίου εκτίθενται τα κυριότερα είδη της πανίδας και της χλωρίδας του Εθνικού Δρυμού της Οίτης.
Κατά καιρούς στη Μονή λειτούργησαν διάφορες σχολές, ιερατική, γεωργική και δασική. Σήμερα λειτουργεί εκτροφείο θηραμάτων και μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Οίτης (1953). Γιορτάζει την 6η και την 15η Αυγούστου.
Βρίσκεται χτισμένη στους πρόποδες του όρους Οίτη σε υψόμετρο 553 μέτρων και 7 χιλιόμετρα δυτικά της Υπάτης. Έχουμε τη δυνατότητα να ακολουθήσουμε δύο διαδρομές, με αφετηρία τα Λουτρά Υπάτης. Στην πρώτη περίπτωση ακολουθούμε τη διαδρομή Λουτρά Υπάτης - Αργυροχώρι - Υπάτη - Καπνοχώρι. Στη δεύτερη περίπτωση ακολουθούμε τη διαδρομή Λουτρά Υπάτης - Λαδικού - Βασιλικά - Συκά.
Υπεραστικό Λεωφορείο, Ι.Χ., Ταξί
Διατίθεται Χώρος Στάθμευσης πλησίον εισόδου Μουσείου
Από την Ανατολή έως τη Δύση του Ηλίου
ΝΑΙ
Τηλέφωνο: 22310 - 95218
http://www.imfth.gr/content/koimiseos-tes-theotokoy-agathonos